წალკის მუნიციპალიტეტი

წალკა- 1 სთ 52 წთ (106 კმ)

 

 ქალაქი საქართველოშიწალკისმუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციულიცენტრი. წალკისთემისცენტრი (სოფტბეთი). მდებარეობსწალკისქვაბულშიწალკისწყალსაცავისა დამდინარე ხრამის ნაპირზე, ზღვისდონიდან 1460 სიმაღლეზე. მისიძველისახელიაეძანი, მოგვიანებითბარმაქსიზი (1932 წლამდე). ისტორიულიწალკაწყალსაცავმადაფარა. X-XV საუკუნეებში თრიალეთის რელიგიურ-ადმინისტრაციულიცენტრიიყო. აქიჯდაეპისკოპოსიწალკელი. ქალაქადგამოცხადდა 1984 წელს. მოსახლეობა 1,7 ათასი (2002 .).

 

აიაზმა -2 სთ 11 წთ (123 კმ)

 

(ყოფილითეთრიწყარო) - სოფელიაწალკისრაიონში (ედიქილისისსაკრებ.:), წალკისქვაბულისსამხრეთ - დასავლეთნაწილში, წალკიდან 18 კმ-ზე, მდინარექციისმარჯვენანაპირზე - ზღვისდონიდან 1580 მეტრსიმაღლეზე, წალკისწყალსაცავიდან 7 კმ, წალკიდან 17 კმ-ში. სოფელშიმდებარეობსღვთისმშობლისეკლესია. აიაზმაისტორიულითრიალეთისუძველესისოფელია. ვახუშტიბატონიშვილისრუკაზე (XVIII .) იგითეთრი წყაროსსახელითაა აღნიშნული. აიაზმაშეარქვეს XIX საუკუნის 20-იანწლებშიაქჩამოსახლებულმაბერძნებმა. აიაზმაწმინდაწყალსნიშნავსსოფელშიდგას VI – VII სს-ისმიჯნისქართულიხუროთმოძღვრებისძეგლი, ღვთისმშობლისერთნავიანიეკლესიააიაზმისეკლესია. ეკლესიისკედელზე, კარისთავზეწარწერაშინათქვამია, რომძეგლი 1045 წელსაღუდგენიათ. აქვემოხსენიებულიაკათალიკოსიოქროპირი (მოღვაწეობდაბაგრატ IV-ისდროს). ეკლესიანაგებიაუხეშადდამუშავებულიქვებისსწორირიგებითარქიტექტურულიფორმებითა დასტილისტიკურინიშნებითაიაზმისეკლესიაახლოსდგასისეთძეგლებთან, როგორიცააბოლნისისსიონი, ქვემობოლნისისადაოლთისოსეკლესიებისაინტერესოისააა, რომეკლესიისიატაკზედაგებულიქვისფილებისქვეშმოედინებაწყალუხვიწყარო, რომელიცმილებითგორაკისფერდობზემოწყობილ აუზშიჩადის.

 

დაშბაშის კანიონი-2 სთ (108 კმ)

 

 წალკის მუნიციპალიტეტი, მდხრამის (ქცია) ხეობა, სოფ. დაშბაშისმიდამოები. 1110-1448 მეტრიზღვისდონიდან.  ბუნებისძეგლიწარმოადგენსმდ. ქციის (ხრამისმიერდაშბაშისლავურმაღლობზე, ვულკანოგენურქანებშიჩაჭრილკალაპოტშიგამომუშავებულიშვიათიდაბიომრავლფეროვნებითგამორჩეულკანიონისებურხეობას. კანიონისირგვლივარსებულიეკოსისტემებისაკმაოდღარიბიამცენარეულისაფარით, ხოლოკანიონშიარსებულციცაბოფერდობებზეშეფენილიმცენარეულობა, თვალწარმტაციჩანჩქერები, სრულიადგანსხვავებულმიკროლანდშაფტსქმნისმისთვისდამახასიათებელიმიკროკლიმატით, თავისებურიფაუნითდა..

 თბილისიდანწალკადაშორებულია 88 კმ-ითხანგრძლივობა - 1 სთდა 40 წთ;
. წალკა - სოფ. დაშბაში - 3,8 კმხანგრძლივობა - 15 წთ;
სოფ. დაშბაში - დაშბაშისკანიონისბუნებისძეგლი  - 0,5 კმხანგრძლივობა - 10 წთ;

 

საღამოსტბა ტბა სამცხე-ჯავახეთშინინოწმინდისმუნიციპალიტეტში. ზღვისდონიდან 1996 . სარკისფართობი 4,8 კმ², უდიდესისიღრმე 2,3 . საშუალოსოღრმე 1,6 . წყლისმოცულობა 7,7 მლნ³, წყალშემკრებიაუზისფართობი 528 კმ². ტექტონიკურიწარმოშობისაა. აქვსტრაპეციისფორმა. საზრდოობსმიწისქვეშა, წვიმისადათოვლისწყლით. მაქსიმალურიდონემაისშია, მინიმალურისექტემბერში. ტბაზეგაედინებამდინარე ფარავანი. ივლისშიზედაპირულიწყლისტემპერატურა 14,4ºC. ზამთარშიიყინება 4,5 თვით. ტბასთანგაშენებულიასოფელი საღამო.

ფარავანი ვულკანურ-ტექტონიკურიტიპისტბასამხრეთსაქართველოში (ნინოწმინდისმუნიციპალიტეტი). გაწოლილია აბულ-სამსარისა და ჯავახეთისქედებს შორისმდებარექვაბულშიზღვისდონიდან 2073 სიმაღლეზე. ფარავნისტბისსარკისფართობია 37,5 კმ², ჩამდინარეწყლებისარეთი 234 კმ². ტბისმაქსიმალურისიღრმეა 3,3 , საშუალო 2,2, . წყლისმოცულობა 91 მილიონიკუბურიმეტრი. წყლისდონეყველაზედაბალიაოქტომბერ-ნოემბერში, ყველაზემაღალიმაის-ივნისში. ტბაგაყინულიაზამთარში, ყინულისსისქეირყევა 47-73 სმშორის. საზრდოობსმიწისქვეშა, თოვლისადაწვიმისწყლით.

ერთვისმცირემდინარეები : შაორი, საბადოსწყალი, როდიონოვსკისწყალიდარამდენიმეპერიოდულინაკადი. ტბისსამხრეთნაწილიდანსათავესიღებსმდინარე ფარავანი, რომელიც მტკვარს უერთდებამარჯვენამხრიდან. ტბაპოპულარულიამეთევზეთათვის. წყალიმტკნარია (80 მგ/). მდიდარიათევზით (ხრამულიკალმახინაფოტაკობრიჭაფალა დასხვ.).